DDM न्यूज टीम : हिंदू पंचांगातील पवित्र मानल्या जाणाऱ्या मार्गशीर्ष महिन्यातील गुरुवारांना विशेष धार्मिक महत्त्व आहे. देवी महालक्ष्मीची कृपा प्राप्त करण्यासाठी लाखो भाविक या दिवशी व्रत व पूजा करतात. २०२५ मधील मार्गशीर्ष गुरुवारांच्या तारखा, त्यांचे धार्मिक महत्त्व आणि पारंपरिक पूजा-विधी याबद्दलची सविस्तर माहिती पुढीलप्रमाणे—
मार्गशीर्ष महिना २०२५ : सुरूवात आणि समाप्ती
पंचांगानुसार मार्गशीर्ष महिन्याची सुरूवात २१ नोव्हेंबर २०२५ रोजी होत असून हा महिना १८ डिसेंबर २०२५ पर्यंत चालणार आहे. या कालावधीत चार गुरुवार येतात, जे मार्गशीर्ष गुरुवार व्रतासाठी अतिशय शुभ मानले जातात.
मार्गशीर्ष गुरुवार २०२५ – अधिकृत तारखा
1. पहिला गुरुवार – २७ नोव्हेंबर २०२५
2. दुसरा गुरुवार – ४ डिसेंबर २०२५
3. तिसरा गुरुवार – ११ डिसेंबर २०२५
4. चौथा (शेवटचा) गुरुवार – १८ डिसेंबर २०२५
ही चारही तारीखा धार्मिकदृष्ट्या अत्यंत महत्वाच्या मानल्या जातात.
धार्मिक महत्त्व
मार्गशीर्ष महिना हा भगवान श्रीकृष्णांचा प्रिय महिना मानला जातो. या महिन्यात केलेले व्रत, जप, दान आणि भक्ती अधिक फलदायी मानली जाते. मार्गशीर्ष गुरुवार व्रत विशेषतः देवी महालक्ष्मीला समर्पित आहे. भाविकांच्या श्रद्धेनुसार, या दिवशी केलेली पूजा आणि व्रत घरातील ऐश्वर्य, समृद्धी आणि सौख्य वाढविते. अनेक कुटुंबांमध्ये स्त्रिया हे व्रत पाळण्याची परंपरा पिढ्यानपिढ्या चालत आलेली आहे.
मार्गशीर्ष गुरुवार पूजा विधी
1. सकाळी लवकर स्नान करून पूजा स्थळ स्वच्छ करणे.
2. चौरंग/पाट ठेवून त्यावर स्वस्तिक चिन्ह किंवा रांगोळी काढणे.
3. तांब्याचा किंवा पितळेचा कलश ठेवून त्यात पाणी, अक्षता, नाणे, सुपारी इत्यादी ठेवून कलशावर आंब्याची किंवा विड्याची पाने आणि नारळ स्थापणे.
4. देवी महालक्ष्मीची प्रतिमा, श्रीयंत्र किंवा प्रतिक स्थापून त्यास समोर नैवेद्य ठेवणे.
5. हळद, कुंकू, अक्षता, फुलं, दीप, अगरबत्ती आणि नैवेद्य यांचा उपयोग करून भक्तिभावाने पूजा करणे.
6. पूजा झाल्यानंतर महालक्ष्मी स्तोत्र किंवा पारंपरिक मंत्रांचे पठण करणे.
7. संध्याकाळी दीप लावून आरती करणे आणि शक्य असल्यास दानधर्म करणे.
मार्गशीर्ष गुरुवार कथा
पूजा झाल्यानंतर महालक्ष्मीची कथा ऐकणे किंवा वाचणे ही पारंपरिक प्रथा आहे. स्त्रियांच्या घरगुती परंपरेत ही कथा अत्यंत महत्वाची मानली जाते. श्रद्धेनुसार, व्रतासोबत कथा ऐकल्यास देवीची कृपा अधिक प्रमाणात प्राप्त होते.
व्रत समाप्ती
मार्गशीर्ष महिन्यातील शेवटच्या गुरुवारी काही कुटुंबांमध्ये “उद्यापन” म्हणून ओळखली जाणारी समाप्तीची विशेष पूजा केली जाते. या दिवशी देवीची विशेष आराधना, दीपदान आणि दान करण्याची प्रथा आहे.
निष्कर्ष
२०२५ मधील मार्गशीर्ष गुरुवार भक्तिमय वातावरण निर्माण करणारे असून भाविकांसाठी अत्यंत शुभ मानले जातात. परंपरेनुसार योग्य विधीने आणि मनोभावे केलेला व्रत भक्तांना सुख, समृद्धी आणि कुटुंबाच्या कल्याणाची भावना प्रदान करतो.
