मुंबई : प्राणी कल्याण, पर्यावरण संवर्धन आणि ग्रामीण विकास या क्षेत्रात गेल्या दोन दशकांपासून कार्यरत असलेल्या समस्त महाजन या स्वयंसेवी संस्थेने यंदाच्या गणेशोत्सवाच्या निमित्ताने पर्यावरणपूरक गोमय गणेश मूर्ती स्वीकारण्याचे देशव्यापी आवाहन केले आहे.
2002 मध्ये स्थापन झालेली ही संस्था सध्या देशातील 1,200 हून अधिक गौशाला आणि पांजरापोलांना सहाय्य पुरवत असून, आतापर्यंत एक लाखाहून अधिक प्राण्यांना अत्याधुनिक मोबाइल व्हेटरिनरी अॅम्ब्युलन्सद्वारे आपत्कालीन उपचार दिले आहेत. दुष्काळग्रस्त भागांमध्ये 1,50,000 एकर बंजर जमिनीचे सुपीक चारागाहांमध्ये रूपांतर, तर 900 गावांमध्ये तलाव, नाले आणि नद्यांचे पुनर्जीवन करून पाणीटंचाई दूर करण्याचे महत्त्वपूर्ण काम संस्थेने केले आहे. तसेच, स्थानिक वृक्षारोपण मोहिमा आणि व्याजमुक्त कर्ज योजनांद्वारे गरजू कुटुंबांना उपजीविकेची साधने उपलब्ध करून दिली आहेत.
गणेशोत्सव आणि गोमय गणेश मूर्ती
महाराष्ट्र शासनाने यंदा गणेशोत्सवाला राज्य महोत्सवाचा दर्जा दिल्याच्या पार्श्वभूमीवर समस्त महाजनने पर्यावरणपूरक गोमय गणेश मूर्तींच्या वापरावर भर दिला आहे. गाईच्या शेणापासून तयार करण्यात येणाऱ्या या मूर्ती 100 टक्के स्थानिक सामग्रीतून, स्थानिक कारागिरांकडून तयार होतात. या मूर्ती जैवविघटनशील असल्याने नदी, तलाव प्रदूषण टाळतात आणि गौशाला तसेच ग्रामीण अर्थव्यवस्थेला चालना देतात.
राष्ट्रीय चळवळीचे स्वरूप
“गोमय गणेश ही फक्त मूर्ती नाही, तर पर्यावरण-जागृती, सांस्कृतिक अभिमान आणि आर्थिक आत्मनिर्भरतेचे प्रतीक आहे. देशभरातील नागरिकांनी या उपक्रमाला पाठिंबा दिल्यास निसर्गाशी सुसंगत पूजेची परंपरा बळकट होईल,” असे समस्त महाजनने जाहीर केले आहे.
या चळवळीद्वारे नदी-समुद्र प्रदूषण रोखणे, ग्रामीण कारागिरांचे सशक्तीकरण आणि शाश्वत पर्यावरण संवर्धन हे उद्दिष्ट संस्थेने ठेवले आहे.
“या गणेशोत्सवात पर्यावरणपूरक गोमय गणेश मूर्ती स्वीकारा आणि भक्तीला शाश्वततेशी जोडा,” असे आवाहन समस्त महाजन, मुंबई – महाराष्ट्र – भारत यांच्याकडून करण्यात आले आहे.
